Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης
επιλογή σε διαγωνισμό προκήρυξης ενδιαφέροντος
ΦΟΡΕΑΣ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ:
Οργανισμός Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης
ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
Arata Isozaki με Νέλλη Αρβανιτοπούλου, Δώρα Δακή, Σάσα Λαδά, Ko Oono, Λόη Παπαδόπουλο, Νένη Σπάρτση, Γιώργο Χορόζογλου
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝΑΣ:
Δημήτρης Α. Φατούρος
ΣΤΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
ΒΑΣΙΣ ΣΥΣΜ Α.Ε., Ο.Μ.Ε.Τ.Ε. Α.Ε.
ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
Θεόδωρος Τιμαγένης, Nagata Acoustics
ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
ΤΕΑΜ-Μ/Η Ε.Π.Ε.
ΠΡOΓΡΑΜΜΑ:
Το κτίριο Β του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης αποτελεί λειτουργικό και κτιριακό παραπλήρωμα του υφιστάμενου κτιρίου Α και έχει χωροθετηθεί στο ΝΑ άκρο του ίδιου γηπέδου, εκτάσεως 18,5 στρεμμάτων. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα (συνολικό εμβαδόν: 8000 τμ) το Κτίριο Β περιλαμβάνει δύο αίθουσες Μουσικής ή/και Επίσημων Εκδηλώσεων (500 και 370 θέσεων, με δυνατότητα υποδιαίρεσής τους σε μικρότερες συνεδριακές αίθουσες, χώρους τεχνικής εξυπηρέτησης συνεδρίων και μουσικών εκδηλώσεων - καμαρίνια μουσικών, γραφεία συνέδρων, θάλαμοι μεταφραστών, χώροι τεχνικών κτλ ), Μουσική Βιβλιοθήκη με χώρους ακρόασης και ανάγνωσης και θαλάμους δοκιμών, Μουσείο Μουσικών Οργάνων, χώρους διοίκησης καθώς και δημόσιους χώρους υποδοχής και εξυπηρέτησης του κοινού (Foyer Αιθουσών, Αναψυκτήριο και Εστιατόριο 160 θέσεων με δυνατότητα και ημιυπαίθριας λειτουργίας ). Το Πρόγραμμα, προβλέπει την εν υπογείω στάθμευση 240 οχημάτων και 60 θέσεις επίγειας στάθμευσης.
ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝΙΚΗ ΠΡOΤΑΣΗ:
Παρά τη μεγάλη διαφορά των μεγεθών μεταξύ των δύο κτιρίων, το νέο Κτίριο Β, αντιμετωπίσθηκε ως μία ενιαία αρχιτεκτονική ενότητα με το Κτίριο Α. Εκτιμήθηκε ότι ο αντιστικτικός σχεδιασμός που προτείνεται: διαφάνεια / συμπαγής όγκος, ροϊκότητα, συνέχεια του χώρου, /ερμητικότητα, εσωστρέφεια του χώρου, στροφή προς τη θάλασσα/στροφή προς την πόλη, μπετόν, μέταλλο, γυαλί/τοιχοποιία ανεπίχριστου τούβλου, ψυχροί χρωματικοί τόνοι του γκρί/θερμοί χρωματισμοί, κεραμιδί εγκαθιστά μεταξύ των δύο κτιρίων Α και Β μια εντατική σχέση αμοιβαίου καθορισμού και ισοτιμίας και υπαγορεύει την από κοινού πρόσληψή τους ως ένα ενιαίο κτιριακό συγκρότημα. Τα δύο κτίρια, Α και Β, τοποθετημένα, αντίστοιχα, εν επαφή προς τη Νοτιότερη και τη Βορειότερη ίνα του Γηπέδου του Μεγάρου Μουσικής, οριοθετούν μία ευμεγέθη, παραθαλάσσια, δημόσια Πλατεία Τελετών και Μουσικών Γεγονότων, εξηρμένη υψηλότερα από τη στάθμη του παραλιακού περιπάτου, εισάγοντας στην υφιστάμενη αποδιάρθρωση της παραλιακής ζώνης συντακτικά στοιχεία πολεοδομικής τάξης καθώς και ποιοτικά χαρακτηριστικά και μεγέθη αστικότητας. Η σύνθεση του κτιρίου Β και του άμεσου αστικού τοπίου του οργανώθηκε ως ένα σύστημα αρχιτεκτονικών όγκων και επιφανειών, που ανάγονται σε ευανάγνωστα γεωμετρικά στερεά.
1. Η αρχιτεκτονική σύνθεση συγκροτείται πέριξ ενός κύριου ορθογώνιου πρίσματος μεγάλου ύψους, με τη μεγάλη του διάσταση κάθετη προς την γραμμή της νέας παραλίας. Οι μακρές τυφλές έδρες του πρίσματος είναι επενδεδυμένες με λευκό μάρμαρο. Το μέτωπο του πρίσματος προς την παραλία έχει επιλυθεί ως ενιαίο υαλοστάσιο, το οποίο ανοίγεται προς τη θέα του Ολύμπου, ενώ το βράδυ λειτουργεί ως υπερμεγέθης οθόνη, που επιδεικνύει προς την πλευρά της θάλασσας την εσωτερική ζωή του κτιρίου. Η εσοχή που έχει μελετηθεί στην ανώτερη ζώνη της Δυτικής, προς τη θάλασσα, όψης δημιουργεί μια επιμήκη, οριζόντια, βαθειά σκοτία, η οποία εμφαίνει το άνω όριο του υαλοστασίου και το πλαίσιο του μείζονος πρίσματος.
2. Η θέση του Μείζονος Πρίσματος εντός του Γηπέδου του Μεγάρου Μουσικής "σταθεροποιείται" από την παρεμβολή του μεταξύ δύο χαμηλού ύψους Επιμήκων Πρισμάτων, τα οποία αναπτύσσονται παράλληλα προς την κατώτατη ζώνη του και εφάπτονται εκατέρωθεν των μακρών παρειών του. Το Νότιο πρίσμα είναι στραμμένο προς τη θέα της Καλαμαριάς, ενώ το Βόρειο προς το εσωτερικό της υπερυψωμένης Πλατείας, η οποία δημιουργείται μεταξύ του υφιστάμενου Κτιρίου Α και του Κτιρίου Β. Τα χαμηλά πρίσματα έχουν μελετηθεί ως κατασκευές από ανεπίχριστο μπετόν. Ο ορθογώνιος κάννάβος των υποστυλωμάτων προβάλλει πίσω από συνεχή υαλοστάσια, υποστηρίζοντας τη διαφάνεια της κατασκευής. Στο Ανατολικό όριο της Πλατείας, η επιδερμίδα αμμοβολημένου γυαλιού, που περιβάλλει τους μικρούς διακεκριμένους, συμπαγείς, πρισματικούς όγκους ανεπίχριστου μπετόν, προτείνεται ως ακραία διατύπωση της αρχής της διαφάνειας.
3. Ενα χαμηλού ύψους, ορθογώνιο πρίσμα υπερτίθεται στο Μείζον Πρίσμα. Η επικάλυψη αυτού του πρίσματος, από μεταλλικά φύλλα ανοξείδωτης λαμαρίνας, επεκτείνεται, σαν κάλυμμα, επί των τυφλών πλευρικών όψεων του Μείζονος Πρίσματος. Η επέκταση της επικάλυψης και σε επιμέρους γεωμετρικά χαρακτηριστικά της σύνθεσης, όπως ο κατακόρυφος όγκος του κλιμακοστασίου στη Βόρεια όψη, αποσκοπεί στην υποδήλωση της παρουσίας του Υπερκείμενου Πρίσματος, ως το προς τα άνω πέρας του κτιρίου.
4. Χαρακτηριστικό και δυναμικό στοιχείο της Βόρειας όψης και οριακή δήλωση της αρχής της διαφάνειας, εκτεινόμενος σε όλο το ύψος του Κτιρίου Β, είναι ο γυάλινος κατακόρυφος πρισματικός όγκος, εντός του οποίου διαγράφεται η κίνηση των γυάλινων θαλαμίσκων των τριών ανελκυστήρων.
5. Η αρχιτεκτονική σύνθεση ολοκληρώνεται από τις μεγάλες διαγώνιες γραμμές των ελεύθερων και μεταβλητού πλάτους κλιμακοστασίων, που είναι κατασκευασμένες από εμφανές μπετόν με επικάλυψη πλακών μαρμάρου και έχουν γυάλινα στηθαία με συνεχή, στίλβοντα, μεταλλικό χειρολισθήρα. Η φορά των κλιμακοστασίων αναστρέφεται στις βαθμιδωτές αφίξεις σε ενδιάμεσες στάθμες ή πλατύσκαλα, αλλά η γραμμή αναβάσεως παραμένει διαρκώς παράλληλη προς τις μακρές πλευρές του Μείζονος Πρίσματος, και, οργανώνοντας την καθ΄ ύψος διάρθρωση των επάλληλων πρισματικών όγκων, οδηγεί στην τελευταία στάθμη του, όπου έχει μελετηθεί ένας χώρος για τη φιλοξενία υπαίθριων εκδηλώσεων δημόσιου χαρακτήρα.
ΦΟΡΕΑΣ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ:
Οργανισμός Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης
ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
Arata Isozaki με Νέλλη Αρβανιτοπούλου, Δώρα Δακή, Σάσα Λαδά, Ko Oono, Λόη Παπαδόπουλο, Νένη Σπάρτση, Γιώργο Χορόζογλου
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝΑΣ:
Δημήτρης Α. Φατούρος
ΣΤΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
ΒΑΣΙΣ ΣΥΣΜ Α.Ε., Ο.Μ.Ε.Τ.Ε. Α.Ε.
ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
Θεόδωρος Τιμαγένης, Nagata Acoustics
ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
ΤΕΑΜ-Μ/Η Ε.Π.Ε.
ΠΡOΓΡΑΜΜΑ:
Το κτίριο Β του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης αποτελεί λειτουργικό και κτιριακό παραπλήρωμα του υφιστάμενου κτιρίου Α και έχει χωροθετηθεί στο ΝΑ άκρο του ίδιου γηπέδου, εκτάσεως 18,5 στρεμμάτων. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα (συνολικό εμβαδόν: 8000 τμ) το Κτίριο Β περιλαμβάνει δύο αίθουσες Μουσικής ή/και Επίσημων Εκδηλώσεων (500 και 370 θέσεων, με δυνατότητα υποδιαίρεσής τους σε μικρότερες συνεδριακές αίθουσες, χώρους τεχνικής εξυπηρέτησης συνεδρίων και μουσικών εκδηλώσεων - καμαρίνια μουσικών, γραφεία συνέδρων, θάλαμοι μεταφραστών, χώροι τεχνικών κτλ ), Μουσική Βιβλιοθήκη με χώρους ακρόασης και ανάγνωσης και θαλάμους δοκιμών, Μουσείο Μουσικών Οργάνων, χώρους διοίκησης καθώς και δημόσιους χώρους υποδοχής και εξυπηρέτησης του κοινού (Foyer Αιθουσών, Αναψυκτήριο και Εστιατόριο 160 θέσεων με δυνατότητα και ημιυπαίθριας λειτουργίας ). Το Πρόγραμμα, προβλέπει την εν υπογείω στάθμευση 240 οχημάτων και 60 θέσεις επίγειας στάθμευσης.
ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝΙΚΗ ΠΡOΤΑΣΗ:
Παρά τη μεγάλη διαφορά των μεγεθών μεταξύ των δύο κτιρίων, το νέο Κτίριο Β, αντιμετωπίσθηκε ως μία ενιαία αρχιτεκτονική ενότητα με το Κτίριο Α. Εκτιμήθηκε ότι ο αντιστικτικός σχεδιασμός που προτείνεται: διαφάνεια / συμπαγής όγκος, ροϊκότητα, συνέχεια του χώρου, /ερμητικότητα, εσωστρέφεια του χώρου, στροφή προς τη θάλασσα/στροφή προς την πόλη, μπετόν, μέταλλο, γυαλί/τοιχοποιία ανεπίχριστου τούβλου, ψυχροί χρωματικοί τόνοι του γκρί/θερμοί χρωματισμοί, κεραμιδί εγκαθιστά μεταξύ των δύο κτιρίων Α και Β μια εντατική σχέση αμοιβαίου καθορισμού και ισοτιμίας και υπαγορεύει την από κοινού πρόσληψή τους ως ένα ενιαίο κτιριακό συγκρότημα. Τα δύο κτίρια, Α και Β, τοποθετημένα, αντίστοιχα, εν επαφή προς τη Νοτιότερη και τη Βορειότερη ίνα του Γηπέδου του Μεγάρου Μουσικής, οριοθετούν μία ευμεγέθη, παραθαλάσσια, δημόσια Πλατεία Τελετών και Μουσικών Γεγονότων, εξηρμένη υψηλότερα από τη στάθμη του παραλιακού περιπάτου, εισάγοντας στην υφιστάμενη αποδιάρθρωση της παραλιακής ζώνης συντακτικά στοιχεία πολεοδομικής τάξης καθώς και ποιοτικά χαρακτηριστικά και μεγέθη αστικότητας. Η σύνθεση του κτιρίου Β και του άμεσου αστικού τοπίου του οργανώθηκε ως ένα σύστημα αρχιτεκτονικών όγκων και επιφανειών, που ανάγονται σε ευανάγνωστα γεωμετρικά στερεά.
1. Η αρχιτεκτονική σύνθεση συγκροτείται πέριξ ενός κύριου ορθογώνιου πρίσματος μεγάλου ύψους, με τη μεγάλη του διάσταση κάθετη προς την γραμμή της νέας παραλίας. Οι μακρές τυφλές έδρες του πρίσματος είναι επενδεδυμένες με λευκό μάρμαρο. Το μέτωπο του πρίσματος προς την παραλία έχει επιλυθεί ως ενιαίο υαλοστάσιο, το οποίο ανοίγεται προς τη θέα του Ολύμπου, ενώ το βράδυ λειτουργεί ως υπερμεγέθης οθόνη, που επιδεικνύει προς την πλευρά της θάλασσας την εσωτερική ζωή του κτιρίου. Η εσοχή που έχει μελετηθεί στην ανώτερη ζώνη της Δυτικής, προς τη θάλασσα, όψης δημιουργεί μια επιμήκη, οριζόντια, βαθειά σκοτία, η οποία εμφαίνει το άνω όριο του υαλοστασίου και το πλαίσιο του μείζονος πρίσματος.
2. Η θέση του Μείζονος Πρίσματος εντός του Γηπέδου του Μεγάρου Μουσικής "σταθεροποιείται" από την παρεμβολή του μεταξύ δύο χαμηλού ύψους Επιμήκων Πρισμάτων, τα οποία αναπτύσσονται παράλληλα προς την κατώτατη ζώνη του και εφάπτονται εκατέρωθεν των μακρών παρειών του. Το Νότιο πρίσμα είναι στραμμένο προς τη θέα της Καλαμαριάς, ενώ το Βόρειο προς το εσωτερικό της υπερυψωμένης Πλατείας, η οποία δημιουργείται μεταξύ του υφιστάμενου Κτιρίου Α και του Κτιρίου Β. Τα χαμηλά πρίσματα έχουν μελετηθεί ως κατασκευές από ανεπίχριστο μπετόν. Ο ορθογώνιος κάννάβος των υποστυλωμάτων προβάλλει πίσω από συνεχή υαλοστάσια, υποστηρίζοντας τη διαφάνεια της κατασκευής. Στο Ανατολικό όριο της Πλατείας, η επιδερμίδα αμμοβολημένου γυαλιού, που περιβάλλει τους μικρούς διακεκριμένους, συμπαγείς, πρισματικούς όγκους ανεπίχριστου μπετόν, προτείνεται ως ακραία διατύπωση της αρχής της διαφάνειας.
3. Ενα χαμηλού ύψους, ορθογώνιο πρίσμα υπερτίθεται στο Μείζον Πρίσμα. Η επικάλυψη αυτού του πρίσματος, από μεταλλικά φύλλα ανοξείδωτης λαμαρίνας, επεκτείνεται, σαν κάλυμμα, επί των τυφλών πλευρικών όψεων του Μείζονος Πρίσματος. Η επέκταση της επικάλυψης και σε επιμέρους γεωμετρικά χαρακτηριστικά της σύνθεσης, όπως ο κατακόρυφος όγκος του κλιμακοστασίου στη Βόρεια όψη, αποσκοπεί στην υποδήλωση της παρουσίας του Υπερκείμενου Πρίσματος, ως το προς τα άνω πέρας του κτιρίου.
4. Χαρακτηριστικό και δυναμικό στοιχείο της Βόρειας όψης και οριακή δήλωση της αρχής της διαφάνειας, εκτεινόμενος σε όλο το ύψος του Κτιρίου Β, είναι ο γυάλινος κατακόρυφος πρισματικός όγκος, εντός του οποίου διαγράφεται η κίνηση των γυάλινων θαλαμίσκων των τριών ανελκυστήρων.
5. Η αρχιτεκτονική σύνθεση ολοκληρώνεται από τις μεγάλες διαγώνιες γραμμές των ελεύθερων και μεταβλητού πλάτους κλιμακοστασίων, που είναι κατασκευασμένες από εμφανές μπετόν με επικάλυψη πλακών μαρμάρου και έχουν γυάλινα στηθαία με συνεχή, στίλβοντα, μεταλλικό χειρολισθήρα. Η φορά των κλιμακοστασίων αναστρέφεται στις βαθμιδωτές αφίξεις σε ενδιάμεσες στάθμες ή πλατύσκαλα, αλλά η γραμμή αναβάσεως παραμένει διαρκώς παράλληλη προς τις μακρές πλευρές του Μείζονος Πρίσματος, και, οργανώνοντας την καθ΄ ύψος διάρθρωση των επάλληλων πρισματικών όγκων, οδηγεί στην τελευταία στάθμη του, όπου έχει μελετηθεί ένας χώρος για τη φιλοξενία υπαίθριων εκδηλώσεων δημόσιου χαρακτήρα.
