λόης παπαδόπουλος
Ανασχεδιασμός του υπαίθριου φουαγιέ και των παρόδιων μετώπων της ζώνης του Καυταντζόγλειου Σταδίου, Θεσσαλονίκη
αρχιτεκτονική προμελέτη

ΦOΡΕΑΣ ΤOΥ ΕΡΓOΥ:
ΑΘΗΝΑ 2004

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
Κατερίνα Κοτζιά, Σάσα Λαδά, Λόης Παπαδόπουλος, Κορίνα Φιλοξενίδου

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ/ΙΔΕΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ:
Έλλη Βοκοτοπούλου, Απόστολος Καλφόπουλος, Βάσω Τσελίκα, Αλεξία Φιλίππου, Κατερίνα Χατζηκωνσταντίνου, Νίκη ΄Ωττα

ΣΤΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
Πηνελόπη Αντωνιάδου πολιτικός μηχανικός

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
Μαρία Γκατζιώνη μηχανολόγος- περιβαλλοντολόγος μηχανικός

ΜΕΛΕΤΗ ΦΩΤΙΣΜΟΥ:
Αντώνης Γεωργάκης μηχανικός φωτισμού

ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
Απόστολος Νέδας τοπογράφος μηχανικός

ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:
Άρης Τοπαλίδης μηχανολόγος μηχανικός

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ:
αρχιτεκτονικά θέματα
metalocus

ΑΡΧΙΤΕΚΤOΝΙΚΗ ΠΡOΤΑΣΗ:
Η μελέτη αποτελεί μέρος μιας Πρότασης για το συνολικό ανασχεδιασμό του ευρύτερου τοπίου του Καυταντζόγλειου Σταδίου, η οποία θα συμπλήρωνε το έργο της κτιριακής του αναβάθμισης για την υποδοχή των προκριμματικών ποδοσφαιρικών αγώνων της Ολυμπιάδας του 2004.
Το μεγάλο μέγεθος του Σταδίου και κυρίως η θέση του εντός του ιστού το καθιστούν διαρκές τοπόσημο υψηλού αστικού συμβολισμού και ευκρίνειας. Το Στάδιο βρίσκεται στην τομή δύο μεγάλων γεωμετρικών αξόνων: της οδού Αγίου Δημητρίου, με την κάθετή της οδό Γ Σεπτεμβρίου, η οποία εκτείνεται από τη θάλασσα μεχρι το περιαστικό δάσος του Σέιχ Σου. Θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι αν η οδός Αγίου Δημητρίου υπονοεί τον πολεοδομικό κάνναβο, η οδός Γ Σεπτεμβρίου επιμένει να ανακαλεί την απωθημένη σχέση της Θεσσαλονίκης με τη φυσική της γεωγραφία: την παραλία και το δάσος.
Στο τοπίο του Καυταντζογλείου, αναγνωρίζονται αφενός η τάξη και τα διαβαθμισμένα μεγέθη του σχεδίου της πόλης και αφετέρου η απροσδιοριστία και η μεταβατικότητα των παρυφών της. Η επικράτεια του Σταδίου γειτνιάζει με το ιστορικό κέντρο, εφάπτεται στο πανεπιστημιακό campus τουΑΠΘ και μπερδεύεται με το δάσος του Σειχ Σου. Στη μεταβατική αυτή ζώνη τελειώνει το άστυ και επιπλέον, το δάσος αρχίζει να διαχέεται μέσα στις κλίμακες του ιστού: ασαφή και μεταβλητά πλάτη δρόμων, αρρύθμιστο ανάγλυφο, τμήματα από τυφλά ρέματα, άτακτο ψηλό πράσινο.
Εγγενής σκοπός της μελέτης υπήρξε η αναδημιουργία αυτού του τόπου ως δημόσιου χώρου με διπλή έμφαση, αφενός στις αξίες της αστικότητας και αφετέρου στις ποιότητες του φυσικού. Συγκεκριμένα μελετήθηκαν:
1. Ο ανασχεδιασμός του άξονα της οδού Αγίου Δημητρίου
Στο Βόρειο μέτωπο της οδού είναι παρατεταγμένοι σημαντικοί και δημοφιλείς πολιτιστικοί και αθλητικοί θεσμοί της πόλης (: η Πινακοθήκη του Τελλόγλειου Ιδρύματος, το Εθνικό Κολυμβητήριο, το ιδιωτικό γυμναστήριο All Star, το Ιβανόφειο κλειστό γήπεδο μπάσκετ, το προπονητικό βοηθητικό γήπεδο, το Νέο Αθλητικό Μουσείο, το Καυταντζόγλειο Στάδιο, το Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Τριανδρίας). Αυτά τα κτίρια δεν επικοινωνούν μεταξύ τους. Αντίθετα σχηματίζουν ένα συνεχές γραμμικό εμπόδιο στη χρήση του δημόσιου χώρου μεταξύ του campus και του συνοικισμού των Σαράντα Εκκλησιών. Η μελέτη προτείνει το μετασχηματισμό αυτού του φράγματος σε μια δημόσια, συνεχή, πράσινη ζώνη περιπάτου αθλητισμού, πολιτισμού και αναψυχής, σε όλο το μήκος από τον κόμβο της Ευαγγελίστριας μέχρι το Ανατολικό άκρο του Καυταντζογλείου, επί της οδού Κατσιμίδου.
2. Ο ανασχεδιασμός του άξονα της οδού Γ Σεπτεμβρίου
Ο άξονας της οδού Γ Σεπτεμβρίου είναι κάθετος προς την οδό Αγίου Δημητρίου. Προς αυτόν τον άξονα στρέφουν σήμερα τα νώτα τους κεντρικές χρήσεις της πόλης (:το Αλεξάνδρειο Μέλαθρο, οι εγκαταστάσεις των ΤΕΦΑΑ, το Πανεπιστημιακό Γυμναστήριο του ΑΠΘ, το Πολεμικό Μουσείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, το Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο και οι πολλαπλές εκθεσιακές εξυπηρετήσεις της ΔΕΘ, καθώς και το προς υλοποίηση Νέο Δημαρχιακό Μέγαρο Θεσσαλονίκης), αποδίδοντάς του χαρακτηριστικά δρόμου ταχείας κυκλοφορίας και χαμηλού ενδιαφέροντος. Η μελέτη αποσκοπεί στο μετασχηματισμό της οδού σε βουλεβάρτο σπουδαίων αστικών λειτουργιών και στην αποσαφήνιση του οργανωτικού του χαρακτήρα, ως ενιαίας διαδρομής, η οποία, συνδέοντας το δάσος με τη θάλασσα, επαναφέρει την πόλη στην τάξη της φυσικής της γεωγραφίας και ευνοεί το θετικό αναπροσδιορισμό της σχέσης της πόλης με τη φύση της.
3. Ο σχεδιασμός του ημιυπαίθριου φουαγιέ
Η δημιουργία έξω από το Στάδιο ενός μεγάλου ημιυπαίθριου φουαγιέ αναμονής και συναντήσεων αποσκοπεί στο μετασχηματισμό της περιοχής του Σταδίου, από μονοδιάστατο υποδοχέα λειτουργιών σχετικών με τα αθλητικά γεγονότα, σε τόπο συσχετισμένο με εναλλασσόμενες κοινωνικές εξυπηρετήσεις και δραστηριότητες για διαφοροποιημένες κατηγορίες χρηστών. Η διεύρυνση του φάσματος των στεγαζόμενων λειτουργιών και των εξυπηρετούμενων χρηστών του χώρου θα οδηγήσει στην επέκταση του ωραρίου λειτουργίας του χώρου του Σταδίου και στο μετασχηματισμό της περιοχής σε ζωντανό τόπο κοινωνικών συνευρέσεων.